Ons grootste én langstdurende project tot nu toe!
Vanaf 2017 zijn we al met dit project bezig…en nog altijd is het niet afgerond. We nemen jullie in deze blog mee naar waar het begon en waar we nu, vele jaren later, staan. Hopelijk krijgen jullie zo een goed beeld van dit grootse project en kunnen de ‘nog steeds wachtenden’ een beeld krijgen wanneer hun bankje dan toch eindelijk komt!
‘Na bijna 75 jaar intensief gebruik is de Maastunnel toe aan een grote renovatie. Vanaf 3 juli 2017 is de tunnel gedurende ruim twee jaar (tot september 2019) voor het verkeer van Noord naar Zuid gesloten. In deze periode staat de renovatie van de autotunnels centraal. De renovatie van de fiets-en voetgangerstunnel volgt later.’
Met deze berichten, gecommuniceerd vanuit de gemeente, werd in 2017 onze interesse gewekt. Met ons project van de Hef, net afgerond, was de renovatie van de Maastunnel natuurlijk een prachtig volgend project. Omdat de projectleider waar wij bij de Hef contact mee hadden, ook betrokken was bij de renovatie van de tunnel, was deze link snel gelegd en werden we uitgenodigd voor een eerste bezoek in de tunnel. Tijdens dit bezoek kregen we een uitgebreide rondleiding en werd de renovatie in detail besproken. Wat zou er vervangen gaan worden en zou dus interessant kunnen zijn voor ons. Conclusie: alles. Elk tandwiel, ketting, moertje, boutje zou de komende jaren worden vervangen. Geweldig mooi materiaal, maar niet hetgeen wat voor ons interessant is. Toen we in een opslagruimte de gedemonteerde houten treden van de roltrappen op pallets opgestapeld zagen staan, wisten wij het direct. Dít was het materiaal waar wij heel graag mee aan de slag zouden gaan! We vinden ‘herkenbaarheid’ één van de belangrijkste eisen aan het materiaal. Dit maakt dat wij dit materiaal verkiezen boven bijvoorbeeld de tandwielen van de roltrap (die qua materiaal vast meer waard zijn).
Toen we in 2017 besloten om te gaan voor de iconische roltrappanelen uit de Maastunnel, hadden we niet voorspeld hier in 2022! nog mee in de weer te zijn. Dit is dan ook by far ons grootste én vooral langstdurende project tot nu toe. Dat de roltrappen gefaseerd zouden worden gedemonteerd en vervolgens gerenoveerd, was vanaf het begin duidelijk. De Maastunnel is immers té belangrijk dat deze geheel gesloten kan worden voor alle verkeer. Pas als de gerenoveerde roltrap weer naar behoren werkt, is het tijd om de volgende roltrap te demonteren voor renovatie. In totaal bestaat de Maastunnel uit 8 roltrappen; 4 aan de Noordzijde en 4 op Zuid. De roltrappen worden per 2 gedemonteerd en gerenoveerd, van beide zijden 1 tegelijk. In 2017 zijn de eerste 2 roltrappen gedemonteerd en zijn wij dit project gestart. Dat het vervolgens jaren zou duren, voordat wij een volgende partij zouden ontvangen, hadden wij niet ingeschat. Dit heeft verschillende redenen gehad, hierover later meer.
Eén millimeter verschil kan op den duur voor problemen zorgen…
Omdat het hier gaat om een Rijksmonument zijn de eisen rondom de renovatie ongelooflijk streng. Dit betekent dat élk onderdeel van de roltrap dat wordt vervangen, in de originele vorm en materiaal terug moet komen. Dit gaat bijvoorbeeld zó ver dat de bakelieten wielen waarop de roltrappen draaien, moeten worden nagemaakt in precies dezelfde afmeting, hetzelfde materiaal (wat tegenwoordig niet meer gebruikt wordt) en mét hetzelfde icoontje (van een fabriek die allang niet meer bestaat). Al met al, een onwaarschijnlijke grootse en vooral ook tijdrovende klus.
Alle nieuwe onderdelen moeten weer exact in elkaar passen en samen weer zorgen voor een goedwerkend geheel. En dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want één mm verschil en de boel draait al niet meer soepel en kan op den duur voor problemen zorgen. Wij hebben de afgelopen jaren meerdere bezoeken gebracht aan de tunnel. In de ruimte onder de roltrappen, wordt pas echt duidelijk wat voor een ongelooflijke techniek hierachter zit.
Omdat alles wordt vernieuwd in de originele stijl, komen de oude houten roltrappanelen op exact dezelfde wijze dus ook weer terug.
Die o zo herkenbare Maastunnel-geur
De houten roltrappen van de fiets- en voetgangerstunnel zijn bijzonder. Naast het feit dat ze per trap met 200 á 211 treden een hoogteverschil van 17 meter overbruggen, is dit de enige houten roltrap in Nederland. Wie heeft er niet staan stuntelen met de fiets op de lange roltrappen van de Maastunnel? Hoog en toch best spannend die eerste keer! Vele malen van Noord naar Zuid en andersom…voor vele Rotterdammers een bekende rit.
Bijna nét zo bijzonder is die heel speciale herkenbare geur…waarschijnlijk afkomstig van het smeer.
‘Maastunnelkoek’
En toen stonden er ineens pallets vol ‘Maastunnelroltrap’ in onze werkplaats. Dat alle panelen eerst een flinke reiniging moeten ondergaan was duidelijk. Het reinigen van deze intensief gebruikte panelen, is een megaklus. De dikke laag aan aarde, stof en andere viezigheid wat vele jaren lang onder de schoenen vandaan is gekomen, zorgden voor vele kilo’s afval. ‘Maastunnelkoek’ noemden we dit in de werkplaats. Ook de kit, waarmee de panelen aan de roltrap bevestigd zaten, zorgde voor een lastige reinigingsklus. Omdat het machinaal reinigen van de panelen, het oude hout van de panelen zou beschadigen, hebben we ervoor gekozen om alles met de hand te (laten) reinigen. Dit gebeurt met o.a. water, borstels en schrapers.
Dat de roltrap-panelen de originele afmetingen moesten behouden, was voor ons een no-brainer. Het hout verzagen zou de herkenbaarheid van het materiaal teniet doen. Het materiaal leende zich wat ons betreft door deze afmetingen perfect voor het maken van een bankje. En de latjes bleken ook nog eens verrassend goed te zitten! Omdat de latjes dicht bij elkaar zitten, voel je deze niet en omdat de latjes één schuine kant hebben, bleek deze ook nog eens comfortabel aan de bovenbenen. Omdat bij onze producten het materiaal centraal staat, willen wij zo min mogelijk toevoegen. Ook wilden we graag de stevigheid halen uit een ‘blinde constructie’ . Dit hebben we bereikt door het toevoegen van o.a. een verstevigingsbalk. Deze houten balk voorkomt ook bij gebruik het doorbuigen van de zitting. We zijn nogal praktisch ingesteld en vinden het fijn als een meubel niet alleen leuk staat, maar je er ook écht gebruik van kunt maken. Vanuit die gedachte wilden we een extra plank toevoegen. Extra leuk natuurlijk om de latjes hierbij een functie te geven. De extra plank is ‘flexibel’ en naar eigen inzicht te plaatsen. In 2020 ontwierpen wij de ‘luxe editie’ met extra vakjes als toevoeging aan het originele ontwerp. Als we helemaal tevreden zijn met het ontwerp, worden er conceptproducten gemaakt. Deze worden ook gebruikt voor de foto’s voor op de webite en (social) media.
Mailbox ontploft…
Met de bekendmaking van ons project, werd dit ook meteen het project waarmee we de meeste media-aandacht ooit hebben gehaald. Naast berichten in het AD en andere kranten, sprak zelfs Jeroen Latijnhouers in EditieNL over ‘maastunnelkoek’!
De bankjes die wij op dat moment in 2017 konden produceren, waren lang niet genoeg om aan de massale vraag te voldoen. Onze mailbox ontplofte en we besloten we tot het maken van een wachtlijst. We wisten immers dat er vroeg of laat (laat dus..) een nieuwe partij onze kant op zou komen. Gezien het feit dat ik druk was, met het beantwoorden van de (bijna 700!) mails, hebben we de hulp van onze meubelmaker Cornelis ingeschakeld voor de productie. Hij zou de gereinigde planken op maat gezagen en omvormen tot bankjes. De eindcontrole houden we bij onszelf. Als het product voldoet, wordt het bankje voorzien van het inmiddels bekende TTOTT-plaatje.
Geen bankie hetzelfde
Dagelijks staan monteurs klaar voor als er iets mis is met de tunnel. Zij werken in shifts van twee weken en worden opgeroepen wanneer nodig, ook ‘s nachts. Zo is er een keer een fietsslot naar beneden gevallen en is deze tussen het mechanisme van de trap terechtgekomen. Toen heeft een team van monteurs aan één zijde alle panelen van een aantal nieuwe latjes moeten voorzien, en dat op een late vrijdagmiddag… Deze vernieuwde latjes zijn nog altijd duidelijk zichtbaar.
Gebeurtenissen als deze zijn een reden waarom niet alle latjes van de bankjes hetzelfde zijn. De Maastunnel heeft ook eigen tunnelwachters. Zij bewaken de openbare orde en helpen mensen met hun fiets of kinderwagen als zij zelf de roltrap niet op of af durven. Het stuntelen met de fiets op de roltrappen is zeker niet ieders favoriete onderdeel. Dit is ook niet geheel zonder risico’s, zo blijkt uit de verhalen. Zo verloor een man drie vingers tussen de latjes. En helaas gebeurde zoiets niet voor het eerst. Dé reden waarom de ‘ribbels’ van de moderne roltrappen dichter bij elkaar liggen…
De Maastunnel is nooit officieel geopend…
De Maastunnel is de oudste afgezonken tunnel van Nederland. De bouw ging in 1937 van start en de tunnel werd op 14 februari 1942 om 12:00 uur in stilte geopend. In tijden van oorlog werd hieraan geen ruchtbaarheid gegeven. De hekken werden simpelweg van straat gehaald en de deuren van de roltrappengebouwen opengezet. Er verschenen toen drie nieuwsgierige Rotterdamse jongetjes. Zij waagden een kijkje bij de roltrappen, stapten erop en openden daarmee, zonder dat zij het wisten, de nieuwe oeververbinding. Extra leuk is het natuurlijk dat het inmiddels volwassen kleinkind van één van deze jongentjes een bankje bij ons kocht. Wat een bijzonder familie-verhaal! Het zijn precies díe verhalen waardoor we TTOTT zijn gestart. Voor vele Rotterdammers (en ook niet Rotterdammers) zijn deze materialen zóveel waardevoller dan dat dit ‘iconische afval’ in eerste instantie lijkt.
Waarom duurt het allemaal toch zo lang?
De afgelopen jaren heeft de Maastunnelrenovatie niet stilgelegen. Hoogstens een paar weken toen de Corona-pandemie was gearriveerd in ons land en het land ‘op slot’ ging. Al die jaren is er stug doorgewerkt aan de renovatie. Omdat de werkende roltrappen een belangrijk en onmisbaar onderdeel zijn voor de stad en tijdens deze renovatie, kan deze niet in één keer gerenoveerd worden. Ten alle tijden moeten er roltrappen blijven draaien om reisverkeer mogelijk te blijven houden. Dit is één van de redenen waarom de renovatie van de trappen al jaren in beslag neemt.
Tijdens de bouw van de Maastunnel, zijn de grote onderdelen van de roltrappen met kranen op zijn plek gehesen. Ook deze moeten nu worden vervangen. Helaas kunnen deze niet op dezelfde wijze met kranen van hun plek gehaald worden, aangezien de roltrappen niet meer op deze manier van buitenaf te benaderen zijn. Er moet dus een manier worden bedacht om deze uit te tunnel te hijsen en te vervangen voor nieuwe onderdelen. Doordat de huidige oude roltrappen, nogal eens vastlopen en daardoor stilstaan, is er ook altijd aan beide kanten (Noord en Zuid) een ‘reserve-roltrap’ die ingezet moet kunnen worden, als de goede draaiende roltrap plots kuren krijgt. Dit zijn slechts een aantal voorbeelden van de vele uitdagingen van deze grootse renovatie. Deze moeten eerst worden overwonnen, voordat er volgende stappen gezet kunnen worden. Doordat de renovatie op alle vlakken een bijzonder ingewikkelde operatie is en je hierbij meer dan eens op niet verwachte moeilijkheden stuit, duurt alles langer dan gepland. Zoals jullie begrijpen zijn wij voor dit project, volledig afhankelijk van de voortgang van de renovatie en heeft dit alles dus invloed op de bankjes.
Tussen 2017-2019 en begin 2020 hebben we verschillende lichtingen panelen opgehaald. In totaal hebben we dan, rekenend vanaf het begin, 4 roltrappen opgehaald. Volgens de planning zou de renovatie aan de roltrappen pas starten zodra de autotunnels (okt 2019) weer zijn geopend. De renovatie van de fiets-en voetgangerstunnel ging van start op 15 november 2019. De fietstunnel was 7 maanden dicht, de voetgangerstunnel 11 maanden.
Dat de projectleiders tijdens de renovatie van de autotunnels al kansen zagen om gelijktijdig te starten met het renoveren van enkele roltrappen, was eigenlijk een geluk. Echter ontstond hierdoor het ‘grote wachten’ op de bankjes. Omdat de eerste lading panelen vroeger kwam dan verwacht (2017) en de andere lading panelen later (vanaf 2019), lijkt het project niet te vlotten. Maar niets is dus minder waar.
Toen in 2019 duidelijk werd, dat we ook de komende partij panelen mochten ophalen, zijn we op zoek gegaan naar hulp bij het reinigen hiervan. Vanaf 2020 zijn we daarom een samenwerking met de BouwAkademie gestart.
In de zomer 2021 werd door de gemeente besloten dat ook de andere 4 roltrappen worden gerenoveerd. Het was nog even heel spannend of dat er vanuit de gemeente budget voor vrij gemaakt zou kunnen worden. Ontzettend goed nieuws, want zo kunnen we uiteindelijk iedereen op de wachtlijst voorzien van een bankje én hebben we straks weer een heel mooie tunnel!
Eind 2021 stond er wederom een lichting voor ons klaar; het hout van 2 roltrappen. Omdat de meeste mensen inmiddels al jaren op de wachtlijst staan, willen we geen tijd verliezen en de productie zo snel mogelijk laten verlopen. Dit heeft ons doen beslissen, ook het lakwerk geheel uit te besteden. Inmiddels is dan een deel van de (nog altijd groeiende) wachtlijst voorzien, maar van velen wordt nog meer geduld verwacht. Eind 2021 hebben wij ook besloten onze website te vernieuwen. Vooral aan de ‘achterkant’ van de website is er veel veranderd. Wij hebben dit prioriteit gegeven zodat we alle administratie rondom het Maastunnelproject hebben kunnen automatiseren. De mails, de herinneringsmailtjes, het bij houden van de bestellingen, de verzendingen, etc. Dit alles bleek voorheen erg veel tijd te kosten omdat de bestellingen van de wachtlijst niet via de website gaan. Omdat wij deze tijd liever besteden aan de bankjes zelf, hebben wij hiervoor gekozen. Nadeel is dat wij hier een aantal maanden in hebben moeten investeren. Voordeel is dat we vanaf april/mei 2022 kunnen gaan knallen met dit project en maandelijks een partij bankjes kunnen afleveren!
De laatste 2 roltrappen zijn in 2022 gedemonteerd en door ons opgehaald. Uiteindelijk hebben wij iedereen van de wachtlijst kunnen voorzien van één of meerdere bankjes. Wij vinden het heel bijzonder dat velen van jullie zo lang hebben gewacht op de komst van dit bankie. Dankjewel daarvoor!
De állerlaatste bankjes zullen op 24 april 10:00 uur in de reguliere verkoop gaan. Dan geldt: OP=OP.
Wij zullen updates als deze op onze website plaatsen en ook zullen wij updates per mail blijven sturen als wij nieuws hebben over de voortgang van dit project. Wij hopen dat we jullie op deze manier wat meer inzicht hebben kunnen geven in dit project.
Meer zien? Retailspotter heeft een leuk filmpje gemaakt van ons hele Maastunnelproject!
Wisten jullie dat de gemeente een hele website heeft ontwikkeld over de renovatie van de Maastunnel? Hier kun je alle stappen van de renovatie volgen en ook vind je er leuke verhalen van de mensen die zijn betrokken bij deze renovatie. Erg leuk om te volgen!
